Uit de reacties op de cao en het overleg met leden, kwam naar voren dat sommige leden de 19 atv-dagen als veel ervaren in samenhang met de vakantiedagen en eventuele seniorendagen. Aan de andere kant krijgen we terug dat het aantal atv-dagen juist de mogelijkheid biedt om flexibel te werken omdat je als werkgever bepaalt wanneer ze ingezet worden. Graag leggen we uit hoe je flexibel met de atv-dagen kunt omgaan.
Arbeidsduur baseren op arbeidspatroon (art. 33.1)
Volgens de cao mag de werkgever een arbeidsduur kiezen tussen 37,5 en 40 uur per week. Die keuze heeft gevolgen voor het recht op arbeidstijdverkorting (atv). Bij een week van 37,5 uur hebben werknemers recht op 5 atv-dagen, bij 40 uur zijn dat er 19. Het aantal productie-uren en het salaris zijn op jaarbasis even hoog. Het maand- of jaarsalaris gaat dus niet omhoog of omlaag door het veranderen van de normale arbeidsduur per week. Het uurloon verandert wel.
Voordeel van de 40-urige werkweek is dat de overwerkvergoeding pas geldt voor de uren die de 40 te boven gaan – kortom, dat scheelt 2,5 uur per week ten opzichte van degene die 37,5 uur werkt. Het nadeel van het grotere aantal atv-dagen is te ondervangen door goede planning (zie de voorbeelden hieronder).
Voorbeeld: 19 atv-dagen te veel
Een bedrijf produceert vooral seriematig en iedereen werkt al sinds jaar en dag 40 uur per week. Een nadeel is dat de productiviteit tegen het einde van de week vaak sterk terugloopt. Ook wordt het aantal atv-dagen (19) als ‘veel’ ervaren. De arbeidsduur op de productieafdeling kan dan worden omgezet in 37,5 uur per week (met 5 atv-dagen). De eerste 4 dagen van de week zijn 8-urig; op vrijdag houdt het werk na 5,5 uur op. De werkweek van andere afdelingen zoals administratie, verkoop en werkvoorbereiding kunnen 40 uur blijven.
Voorbeeld: 37,5 uur werk per week te weinig
Bij een ander bedrijf kan het werkaanbod grillig zijn. De werkweek telt 37,5 uur en in drukke tijden moet vaak worden overgewerkt. Dat zijn dure uren, vooral omdat de ‘teller’ al begint te lopen bij 37,5 uur. Het voornemen is om de arbeidsduur om te zetten naar 40 uur en om, gezien ervaringen uit het verleden, de rustige periodes op te vangen door atv-dagen (19 per persoon) in te plannen. In drukke tijden biedt de langere werktijd meer productietijd met als extra voordeel dat pas overwerk hoeft te worden uitbetaald bij overschrijding van de 40 uur.
Werkgever stelt roostervrije dagen vast (art. 34)
De werkgever is degene die het best kan inschatten wanneer het verantwoord is om atv-dagen in te roosteren. Dat inroosteren kan ook in de vorm van uren in plaats van dagen – individueel of per afdeling. In geval van onvoorziene (niet-ingecalculeerde) drukte of terugloop van het werkaanbod staat de cao wijzigingen toe in een eenmaal vastgesteld rooster (zie voorbeeld).
Voorbeeld: wijzigen atv-dagen.
Stel, dat de ervaring leert dat het vlak na kerst en in de periode van eind januari tot begin maart meestal rustig is. Dan kunnen in die periode alle of een groot deel van de atv-dagen ingepland worden. Maar als je half februari toch een grote order binnenhaalt, dan kun je gebruik maken van de mogelijkheid om het al vastgestelde atv-rooster aan te passen, zodat het personeel doorwerkt op de dagen in maart die aanvankelijk als vrije dagen waren ingepland. (art. 34 lid 2)
Afkopen atv
Het is ook mogelijk om atv-dagen niet in te plannen, maar af te kopen voor de waarde van een dag (uurloon maal uren). Zo heb je als werkgever meer productietijd. Voor personeel staat daar natuurlijk loon tegenover.
Ga naar de cao.